Nie tylko dla nauczycieli – działalność Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej we Wrocławiu
Beata Malentowicz
Czy biblioteka może być miejscem wyjątkowym? Zdecydowanie tak – przykładem takiej biblioteki jest Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu.
Przyczyn wyjątkowości Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej we Wrocławiu jest wiele. Jedną z nich jest jej mobilność. Tylko co rozumiemy poprzez określenie być mobilnym i dlaczego ta cecha jest ważna? Odpowiedź jest prosta: użytkownikami Biblioteki jest szeroko rozumiane środowisko oświatowe, a przede wszystkim nauczyciele, studenci i uczniowie. Trudno byłoby sobie dzisiaj wyobrazić edukację bez dostępu do Internetu, bez wykorzystania multimedialnych materiałów edukacyjnych, wirtualnych doświadczeń czy konsultacji z uczniem w chmurze. Sieć to naszego użytkownika. A nasza odpowiedź na pytanie: czy młodzież korzystająca z komputerów niemal od urodzenia, skazana jest na zderzenie ze szkolną tablicą i kredą oraz biblioteką postrzeganą jako książek? – brzmi następująco: NIE.
Na podstawie dostępnych w źródłach określeń, mobilność można zdefiniować wielorako: mobilny to ten, który łatwo daje się wprawić w to również ktoś zdolny do elastycznego działania, a także często zmieniający miejsce pobytu lub miejsce pracy. Nas interesuje określenie mobilności usług informacyjnych oraz instytucji, która je świadczy.
Jednym z elementów potwierdzających mobilność Biblioteki jest czynnik ludzki: mobilność pracowników, twórców, pośredników czy użytkowników, a nauczyciele bibliotekarze Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej właśnie tacy są: kompetentni, kreatywni, poszerzający swoją wiedzę i umiejętności, tworzący ofertę zgodną z potrzebami użytkowników oraz tworzący wspaniałą atmosferę pracy.
Mobilność zasobów jest kolejnym czynnikiem wpływającym na mobilność Biblioteki. Założeniem jest, że mobilna biblioteka z zasobami, świadczonymi usługami oraz sprzętem będzie mogła bez większych problemów odnaleźć się w każdym otoczeniu, szybko dostosować się do ogólnie przyjętych wymogów, podążać w kierunku wyznaczonym przez zachodzące wokół zmiany, być elastyczną i poszerzać ofertę zgodnie z oczekiwaniami użytkowników. Wciąż jednak powinna być blisko czytelnika, a usługi udostępniać nie tylko na miejscu.
Przyczyn wyjątkowości Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej we Wrocławiu jest wiele. Jedną z nich jest jej mobilność. Tylko co rozumiemy poprzez określenie być mobilnym i dlaczego ta cecha jest ważna? Odpowiedź jest prosta: użytkownikami Biblioteki jest szeroko rozumiane środowisko oświatowe, a przede wszystkim nauczyciele, studenci i uczniowie. Trudno byłoby sobie dzisiaj wyobrazić edukację bez dostępu do Internetu, bez wykorzystania multimedialnych materiałów edukacyjnych, wirtualnych doświadczeń czy konsultacji z uczniem w chmurze. Sieć to naszego użytkownika. A nasza odpowiedź na pytanie: czy młodzież korzystająca z komputerów niemal od urodzenia, skazana jest na zderzenie ze szkolną tablicą i kredą oraz biblioteką postrzeganą jako książek? – brzmi następująco: NIE.
Na podstawie dostępnych w źródłach określeń, mobilność można zdefiniować wielorako: mobilny to ten, który łatwo daje się wprawić w to również ktoś zdolny do elastycznego działania, a także często zmieniający miejsce pobytu lub miejsce pracy. Nas interesuje określenie mobilności usług informacyjnych oraz instytucji, która je świadczy.
Jednym z elementów potwierdzających mobilność Biblioteki jest czynnik ludzki: mobilność pracowników, twórców, pośredników czy użytkowników, a nauczyciele bibliotekarze Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej właśnie tacy są: kompetentni, kreatywni, poszerzający swoją wiedzę i umiejętności, tworzący ofertę zgodną z potrzebami użytkowników oraz tworzący wspaniałą atmosferę pracy.
 |
| Czytelnia - drugie piętro |
Wobec tego nasuwa się pytanie, czy system świadczenia usług w Dolnośląskiej Bibliotece Pedagogicznej odpowiada wymogom mobilności? Głównym zadaniem działalności informacyjnej biblioteki jest zaspokojenie zawodowych i edukacyjnych potrzeb kadry pedagogicznej, studentów przygotowujących się do zawodu nauczycielskiego oraz całego środowiska związanego z oświatą i wychowaniem. Usługi informacyjne Biblioteki prowadzone są w oparciu o katalogi i bazy online oraz zasoby Internetu. Realizowane zadania umożliwiają szybki i zdalny dostęp do zgromadzonych, opracowanych i uporządkowanych różnorodnych źródeł wiedzy i informacji edukacyjnej. Pozwala na to Dolnośląski System Informacji Edukacyjnej. Zasób DSIE stanowią elementy dostępne z serwisu internetowego DBP:
– katalogi online,
– bazy bibliograficzne artykułów z czasopism,
– baza edukacyjnych zasobów internetu – WikiEduLinki,
– bazy i serwisy dziedzinowe,
– e-czasopisma,
– raporty edukacyjne, – instytucje szkolące, edukacyjne, wrocławskie biblioteki,
– aktualności oświatowe z internetowych stron instytucji i organizacji edukacyjnych,
– aktualności z prasy elektronicznej oraz innych źródeł.
Organizowane szkolenia i konferencje z jednej strony spełniają rolę edukacyjną, a z drugiej promują edukację. Promowanie Biblioteki oraz świadczonych przez nią usług to niełatwe zadanie. Ważnym elementem promocji jest pozycjonowanie Biblioteki poprzez utrwalenie kształtowanego przez wiele lat pozytywnego wizerunku.
 |
| Informatorium - parter |
To co czyni Bibliotekę mobilną, to właśnie łatwy i szybki dostęp do bogatych i różnorodnych zasobów oraz udział w tworzeniu cyfrowych kolekcji Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej. Powyższe działania potwierdzają otwartość Biblioteki na zachodzące zmiany i potrzeby środowiska. Mobilna biblioteka to biblioteka nowoczesna, realizująca zadania zgodne z oczekiwaniami współczesnego użytkownika. Dzisiejszy odbiorca korzysta na co dzień z udogodnień dwóch minionych dekad: e-dekady (ostatnie lata XX w.) i oferowanych przez nią e-usług oraz o-dekady (pierwsza dekada XXI w.), czyli łatwego i szybkiego dostępu do otwartych zasobów. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu umożliwia łatwy i szybki dostęp do e-zasobów: ponad 11 tysięcy dokumentów cyfrowych w bazie artykułów, możliwość skanowania pełnych tekstów, artykuły bazy edukacyjnych zasobów Internetu WikiEduLinki. Standardem pracy Biblioteki jest e-wypożyczalnia. Informacje dotyczące prolongaty, przypomnienie o terminie zwrotu książek, zamówienie skanu, propozycja zakupu nowości, informacja o dostępnych zasobach czy odbiór wykonanego na zamówienie zestawienia literatury – te usługi są realizowane online.
Oferta w e-serwisie DBP Moodle jest adresowana do szerokiej grupy odbiorców: nauczycieli, pedagogów i psychologów, bibliotekarzy oraz studentów, uczniów i rodziców, a także do wszystkich zainteresowanych. Kolejną e-usługą oferowaną przez Bibliotekę jest porada e-eksperta ds. awansu zawodowego adresowana do nauczycieli bibliotekarzy, którzy realizują ścieżkę awansu zawodowego.
Dodatkowo Biblioteka proponuje użytkownikom e-szkolenia na platformie e-learningowej. Kursy osadzone w e-serwisie DBP Moodle proponowane są w kilku kategoriach: kursy komputerowe, kursy tematyczne w formie przewodników po wybranych zagadnieniach, konkursy dla młodzieży. Przykłady tematów dostępnych kursów:
- Blog – wielozadaniowe narzędzie edukacyjne,
- Możliwości wyszukiwarki Google jako zaawansowanego narzędzia przeszukiwania Internetu,
- PowerPoint 2010 – tworzenie prezentacji,
- Cyberprzemoc – wirtualna przemoc – realne skutki,
- E-learning w bibliotece,
- Formaty książek elektronicznych i programy do ich odczytywania,
- Interaktywna edukacja - zastosowanie technologii web 2.0 w szkole i bibliotece,
- Otwarte Zasoby Edukacyjne - krajowe inicjatywy.
Oferta w e-serwisie DBP Moodle jest adresowana do szerokiej grupy odbiorców: nauczycieli, pedagogów i psychologów, bibliotekarzy oraz studentów, uczniów i rodziców, a także do wszystkich zainteresowanych. Kolejną e-usługą oferowaną przez Bibliotekę jest porada e-eksperta ds. awansu zawodowego adresowana do nauczycieli bibliotekarzy, którzy realizują ścieżkę awansu zawodowego.
 |
| Magazyny |
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna bierze udział w projekcie Dolnośląska e-Szkoła. Celem przedsięwzięcia jest utworzenie e-sieci szkół na Dolnym Śląsku. Zadaniem Biblioteki jest wspieranie uczestników projektu w realizacji planowanych działań poprzez wskazywanie i dostarczanie nauczycielom, uczniom oraz rodzicom źródeł informacji, wiedzy oraz gotowych materiałów edukacyjnych czy informacyjnych. Platforma, na której funkcjonuje wirtualna sieć szkół stanowi połączenie łatwych w użyciu narzędzi do nauki i współpracy w trybie online. Praca na platformie ułatwia bezpośredni kontakt z użytkownikami, a przez to możliwość popularyzowania tradycyjnych zasobów, szybki i łatwy dostęp do e-zasobów oraz do e-szkoleń, ale także promocję tradycyjnych działań Biblioteki i narzędzi edukacyjnych przez nią tworzonych.
Biblioteka poprzez działalność edukacyjną wspiera swoich użytkowników w realizacji zadań związanych z ich pracą. Z myślą o szerokim kręgu odbiorców, w Dolnośląskiej Bibliotece Pedagogicznej opracowano nową formę wspierania nauczycieli. Są to multimedialne tematyczne pakiety edukacyjne. Wybór problematyki poszczególnych pakietów zawsze związany jest z bieżącymi tendencjami we współczesnej edukacji i zależy od potrzeb środowiska oświatowego. Pakiety zawierają materiał publikowany w dokumentach drukowanych: książkach i czasopismach dostępnych w zasobach sieci bibliotek pedagogicznych Dolnego Śląska oraz w elektronicznych zasobach Inernetu.
Tematy dostępnych pakietów:
- Prawa człowieka,
- Zdolny uczeń,
- Metoda projektów,
- Technologia informacyjna w edukacji,
- Kształcenie ucznia ze specjalnymi potrzebami,
- Cyberprzemoc.
 |
| Sala wystawiennicza |
Działalność edukacyjna oferowana użytkownikom przez Bibliotekę to także szkolenia i warsztaty, konferencje i seminaria metodyczne, zajęcia edukacyjne dla młodzieży. Tematyka usług edukacyjnych DBP oscyluje wokół problematyki zastosowania technik informacyjno-komunikacyjnych w pracy z użytkownikami biblioteki, przybliżenia ciekawych i nowatorskich rozwiązań metodycznych wykorzystywanych przez bibliotekarzy.
Niektóre z proponowanych szkoleń:
- Pracuję w chmurze - wykorzystanie środowiska WindowsLive w pracy nauczyciela,
- Przygotowanie do korzystania z systemu bibliotecznego Aleph,
- Skuteczna edukacja - tworzenie treści edukacyjnych na platformie e-learningowej Moodle,
- Sposób na dobrą prezentację.
Organizowane szkolenia i konferencje z jednej strony spełniają rolę edukacyjną, a z drugiej promują edukację. Promowanie Biblioteki oraz świadczonych przez nią usług to niełatwe zadanie. Ważnym elementem promocji jest pozycjonowanie Biblioteki poprzez utrwalenie kształtowanego przez wiele lat pozytywnego wizerunku.
Przy tworzeniu strategii promocyjnej bardzo ważne jest określenie misji, celów i zadań oraz charakterystyka użytkownika, jako elementów istotnych dla funkcjonowania placówki. DBP koncentruje się na aktywnościach ukierunkowanych na pomoc bibliotekarzom i nauczycielom w ich pracy, a uczniom i studentom w procesie nauki. Wyznaczone cele, określony użytkownik, ukierunkowana tematyka działań oraz możliwości finansowe - to są czynniki definiujące sposoby i zasięg promocji Biblioteki. Popularyzacja usług, łatwy i szeroki dostęp do informacji o działaniach Biblioteki to podstawa utrzymania wypracowanego wizerunku, ale również zdobycia nowych użytkowników . Najczęściej stosowaną formą promocji jest reklama masowa wykorzystująca Internet: (serwis DBP, portal społecznościowy Facebook, elektroniczne serwisy bibliotekarskie – przede wszystkim serwis Elektroniczna Biblioteka Pedagogiczna oraz portal SBP). Do komunikacji z użytkownikami wykorzystano także Stand HD urządzenia informacyjne zainstalowane we Wrocławiu, z ekranami dotykowymi, instalowane w miejscach uczęszczanych. Tradycyjnym sposobem promocji i biblioteki i działań edukacyjnych jest reklama wydawnicza, czyli ulotki, foldery, informatory. Niestety te formy mają charakter pośredni i nie zawsze docierają do pożądanego odbiorcy. Dlatego z wieloma informacjami do wybranych użytkowników dociera się w sposób bezpośredni (telefonicznie, listownie lub pocztą elektroniczną).
 |
| Sala konferencyjna |
Obserwowanie zmian zachodzących w środowisku oświatowym i dostosowywanie aktywności biblioteki do oczekiwań użytkowników, docieranie z ofertą różnymi drogami, skracanie czasu wyszukiwania zasobów, upraszczanie procedur i regulaminów, czyli bycie biblioteką mobilną, to dziś konieczność warunkująca sukces i miano Biblioteki wyjątkowej.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz